«دولت اصلاح و مصالحه ملی»

لزوم تبیین گفتمانی منسجم برای دولت چهاردهم

✍️ عباس موسایی
فعال سیاسی اصلاح‌طلب

🔹پرسش پیرامون چیستی گفتمان دولت چهاردهم، پرسش بنیادینی است که چارچوب نظری حاکم بر آن را نمایان می‌سازد. در نشست «واکاوی گفتمان دولت چهاردهم»، هرچند سخنرانان محترم به ابعادی از خط و مشی، عناصر و سازمایه‌های گفتمانی حاکم بر دولت، اشاراتی داشتند؛ اما چارچوبی منسجم از چیستی گفتمان دولت، رونمایی نشد.

🔹سپهر سیاسی ایران در سالیان اخیر و در ذیل الگو و یا پارادایم جمهوری اسلامی ایران، شاهد رقابت/منازعه دو گفتمان برجسته اصولگرایی و اصلاح‌طلبی بوده است.

🔹 دال مرکزی گفتمان اصلاحات «حقوق ملت» تعریف شده است و در مفصل‌بندی با دال‌های جانبی‌ای همچون«حق حاکمیت ملی»، «حقوق شهروندی»، «آزادی»، «عدالت»، «تنش‌زدایی»، «گفت‌وگو»و… و در غیریت‌سازی و شکل‌گیری فضای رقابت/منازعه با اصولگرایی با دال مرکزی‌ای غیر از مردم و دال‌های جانبی امت‌گرایی، حکومت اسلامی، تعهدگرایی و… مفصل‌بندی می‌شده است.

🔹به نظر می‌رسد گفتمان دولت چهاردهم، زمینه و زمانه‌پرورده گفتمان اصلاحات و حول دال مرکزی حقوق ملت است. هرچند الزامات زمینه و زمانه، شکل و شمایلی نو و روزآمد از آن عیان کرده باشد.

🔹به نظر می‌رسد مصالحه و تعامل در صورت‌بندی جدید اصلاح‌طلبی، غلظتی بیش از گفتمان اصلاح‌طلبی ماضی دارد. از طرفی دال‌های عدالت و حق، در گفتار رئیس‌جمهور منتخب، تکرار و تاکیدی بیش از پیش دارد.

🔹علیرغم همه تفاوت‌های شخصیتی، زمانی و مکانی و نیز معطوف به الزامات زمینه و زمانه و نیز برخی ممیزات ناشی از سایر مولفه‌های برسازنده سیاست، گفتمان و…، همچنان می‌توان گفتمان دولت چهاردهم را گفتمان اصلاحات نام نهاد.

🔹 به عبارتی، مبانی گفتمانی برسازنده دولت چهاردهم، علیرغم برخی ممیزات و تفاوت‌های ناشی از الزامات سیاست با دولت اصلاحات، ناشی از شکل‌گیری این‌دو در دوران متفاوت بوده و در سایر موارد، تفاوت‌های ماهوی دیده نمی‌شود.

🔹 دولت چهاردهم را می‌توان «دولت اصلاح و مصالحه ملی» نام نهاد. هرچند در متن و بطن مفهوم اصلاحات، مصالحه ملی نیز مستتر است؛ اما آوردن این مفهوم در کنار مفهوم «اصلاح»، غلظت مصالحه‌جویی اصلاح‌طلبان برای غلبه بر موانع توسعه ملی ایران را بیش از پیش، نمایان ساخته و منازعه‌جویی را در تخالف با منافع و مصالح ملی، ارزیابی می‌کند.

🔹 شعار بنیادین #برای_ایران می تواند مبانی هویتی اصلاح‌طلبی با محوریت منافع و مصالح ایران را بیش از پیش نمایان سازد. «ایران» همزمان نام ملت، کشور و نظام حکمرانی ماست.

🔹از این جهت، برای ایران، اصلاح‌طلبی به وقت اکنون (دولت چهاردهم) را در سطحی ارتقاءیافته‌تر از اصلاح‌طلبی به وقت ماضی، نمایندگی می‌کند. اولویت یافتن ایران (ملت/کشور ایران) در گفتمان دولت چهاردهم، سیاست‌ورزی جدید و مبتنی بر مصلحت ملت -دولت ایران را ایجاب می‌کند.

🔹 گذر زمان ابعاد گونه‌گون گفتمانی دولت چهاردهم را بیشتر نمایان خواهد کرد.