مثبت و منفی واقعیت اقتصادی حضور اتباع افغانستانی در ایران؛ از یارانه نان و انرژی تا ۳۷ شغلی که با فقدان آنها از بین می‌رود
روزنامه فرهیختگان در گزارشی نوشت:
🔹بررسی‌های فرهیختگان نشان می‌دهد با در نظر گرفتن دو سناریو یعنی جمعیت ۶ و ۸ میلیونی اتباع خارجی در ایران، در بخش یارانه نان، در سناریوی اول یارانه اتباع خارجی ۸/۷ همت و در سناریوی دوم نزدیک به ۱۱/۶ همت می‌شود.
🔹بخش دیگری از یارانه‌های اعطایی به اتباع خارجی یارانه کالاهای اساسی وارداتی (بخش غذا، کشاورزی و دارو) است. محاسبات نشان می‌دهد طی سال گذشته سهم اتباع خارجی از یارانه کالاهای اساسی (تفاوت نرخ ارز ترجیحی و بازار) در سناریوی اول ۳۳ و در سناریوی دوم ۴۳ همت بوده است.
🔹بخش سوم یارانه‌ها، یارانه انرژی است. محاسبات از قیمت‌تمام‌شده و قیمت مصرفی بنزین، گازوئیل بخش حمل‌ونقل، گاز خانگی، برق خانگی و آب شرب خانگی نشان می‌دهد میزان یارانه مصرفی اتباع خارجی در بخش‌های مذکور در سناریوی اول حدود ۵۱ همت و در سناریوی دوم بیش از ۶۷ همت خواهد بود.
🔹یکی دیگر از تبعات ورود غیرقانونی اتباع خارجی، محرومیت دولت و سیستم بیمه‌ای کشور از درآمد مالیات حقوق‌ودستمزد و حق‌بیمه است. محاسبات نشان می‌دهد مالیات ازدست‌رفته دولت در سناریوی اول ۶/۵ همت و در سناریوی دوم ۸/۷ همت خواهد بود. همچنین عدم‌النفع سیستم بیمه‌ای از حق‌بیمه اتباع شاغل، در سناریوی اول ۵۶ همت و در سناریوی دوم ۷۵ همت خواهد بود.
🔹 اگر منصفانه قضاوت کنیم، اتباع خارجی و عمدتاً اتباع افغانستانی نیز خدماتی بی‌بدیلی برای کشورمان ارائه می‌کنند که در شرایط عادی شاید نتوانیم اهمیت فقدان این خدمات را تصور کنیم. برای مثال در حال حاضر ۳۷ شغل در ایران وجود دارد که مبتنی بر اتباع خارجی بوده، به طوری که اگر آنها نباشند قطعاً این مشاغل را از دست خواهیم داد.
🔹البته این نکته نیز ناگفته نماند که با ورود گسترده اتباع غیرمجاز، عدد تعادلی نیاز بلندمدت ایران به نیروی کار خارجی که بین سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۵ در حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰هزار نفر یا نهایتا ۸۰۰هزار نفر بوده، درحال حاضر با حضور ۲ تا ۲/۶ میلیون اتباع در بازار کار ایران به‌هم ریخته است که با اخراج افراد غیرمجاز و اعطای اقامت بلندمدت به افراد مجاز و قدیمی‌ترها، می‌توان از ظرفیت این نیروی کار ماهر و غیرماهر بهره‌مند شد.
🔹اما بخش دیگری از ارتباطات ایران با جامعه افغانستان، در حوزه تجارت خارجی است. افغانستان سالانه حدود ۲ تا بعضاً ۲/۵ میلیارد دلار نیاز کالایی خود را از بازار ایران وارد می‌کند، عددی که سهم ۳۰ تا ۳۵ درصد از کل واردات این کشور را دارد.
