وضعیت تسلیحات هسته‌ای جهان چگونه است؟
رئیس موسسه بین‌المللی صلح استکهلم می‌گوید که شاهد افزایش سال‌به‌سال تعداد کلاهک‌های هسته‌ای عملیاتی هستیم.
موسسه بین‌المللی صلح استکهلم که به‌اختصار «سیپری(SIPRI)» شناخته می‌شود، در سالنامه جدید خود که ژوئن 2024 منتشر شد، نوشت: «نقش سلاح‌های هسته‌ای با بدتر شدن روابط ژئوپلیتیک، افزایش می‌یابد. 9 کشور مجهز به سلاح هسته‌ای -ایالات‌متحده، روسیه، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان، کره شمالی و اسرائیل- به مدرن‌سازی زرادخانه‌های هسته‌ای خود ادامه داده و چندین سامانه جدید تسلیحات هسته‌ای را در سال 2023 مستقر کردند.»
وضعیت تسلیحات هسته‌ای جهان چگونه است؟
«دان اسمیت»، رئیس موسسه سیپری می‌گوید: «در حالی که با از بین رفتن تدریجی سلاح‌های دوران جنگ سرد، مجموع کلاهک‌های هسته‌ای جهان همچنان کاهش می‌یابد؛ شاهد افزایش سال‌به‌سال تعداد کلاهک‌های هسته‌ای عملیاتی هستیم. به نظر می‌رسد این روند ادامه خواهد داشت و احتمالاً در سال‌های آینده شتاب خواهد گرفت.»
بر اساس نمودار زیر که توسط داده‌های سیپری تهیه شده، ایالات‌متحده با 1770 کلاهک هسته‌ای مستقر، در صدر جدول قرار دارد و روسیه رتبه دوم است. رژیم صهیونیستی نیز 90 کلاهک هسته‌ای دارد. لازم به ذکر است که هزینه نگهداری کلاهک‌های هسته‌ای بالا بوده و سالانه بخشی از آن‌ها منقضی یا به‌اصطلاح «بازنشسته» می‌شوند. بنابراین، ممکن است در روند سال‌به‌سال، مجموع کلاهک‌های هسته‌ای جهان-اعم از عملیاتی، منقضی و انبار شده- کاهش یابد؛ اما به گزارش سیپری، کلاهک‌های عملیاتی رو به افزایش است.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
وضعیت تسلیحات هسته‌ای جهان چگونه است؟
با بررسی داده‌های سیپری در سال 2019، مشخص می‌شود که از آن سال تاکنون، آمریکا 20 عدد، روسیه 140 و چین 24 کلاهک هسته‌ای مستقر، اضافه کرده‌اند.
وضعیت تسلیحات هسته‌ای جهان چگونه است؟
لازم به ذکر است که طبق برخی گزارش‌ها، رژیم صهیونیستی اطلاعات تسلیحات هسته‌ای خود را شدیدا مخفی کرده و ممکن است داده‌های هسته‌ای موجو از این رژیم، با واقعیت متفاوت باشد. حتی سال دستیابی این رژیم به سلاح هسته‌ای در اطلاعات سیپری مشخص نشده است.
«هانس کریستنسن»، مدیر پروژه اطلاعات هسته‌ای در فدراسیون دانشمندان آمریکایی می‌گوید: «چین سریع‌تر از هر کشور دیگری در حال گسترش زرادخانه هسته‌ای خود است. اما تقریباً در همه کشورهای مجهز به سلاح هسته‌ای، طرح‌های قابل‌توجهی برای افزایش نیروهای هسته‌ای وجود دارد.»
در ادامه گزارش سیپری آمده است: «در سال 2023، فرانسه برنامه خود برای توسعه نسل سوم زیردریایی با موشک‌های بالستیک هسته‌ای و موشک کروز هوا پرتاب را اجرا کرد. همچنین انتظار می‌رود که بریتانیا ذخیره خود را از 225 به 260 کلاهک افزایش دهد. اسرائیل در حال مدرن سازی زرادخانه هسته‌ای و ارتقاء سایت تولید پلوتونیوم در دیمونا است.»
مدیر موسسه سیپری در این رابطه گفت: «ما اکنون در یکی از خطرناک‌ترین دوره‌های تاریخ بشر هستیم. منابع بی‌ثبات متعدد، رقابت‌های سیاسی، نابرابری‌های اقتصادی، اختلالات زیست‌محیطی و مسابقه تسلیحاتی در حال افزایش است.»
جایگاه سلاح هسته‌ای چیست؟
در خصوص اهمیت سلاح هسته‌ای، می‌توان به اظهارنظر ژنرال راب بائر، رئیس کمیته نظامی ناتو در سال گذشته اشاره کرد. بائر اذعان کرده بود که «اگر روسیه قدرت هسته‌ای نبود، سربازان ناتو هم‌اکنون در اوکراین برای شرکت در جنگ مستقر شده بودند. جنگیدن با روسیه در اوکراین با جنگیدن در افغانستان یکسان نیست؛ چون شبه‌نظامیان طالبان تسلیحات هسته‌ای در اختیار نداشتند.»
وضعیت تسلیحات هسته‌ای جهان چگونه است؟
در همین رابطه، خوب است اشاره‌ای به یکی از تحولات هسته‌ای اخیر داشته باشیم. پس از درگیری ترامپ با زلنسکی در کاخ سفید و دستور رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر توقف کمک‌های نظامی به اوکراین، کشورهای اروپاییِ عضو ناتو که تاکنون امنیت خود را بر چتر حمایتی آمریکا قرار داده بودند، اعلام کردند که دیگر نمی‌شود در دفاع از خود، به آمریکا اتکا کرد. در همین راستا، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه اعلام کرد که آماده است چتر حمایتی هسته‌ای برای اروپا ایجاد کند.
نکته قابل‌توجه این است که اولین قدم اروپایی‌ها برای حرکت به سمت استقلال دفاعی، تاکید بر سلاح هسته‌ای بود؛ نه سایر تسلیحات نظامی همچون جنگنده و زیردریایی.
