پاسخ ایران به نامه ترامپ حاوی چه نکاتی است؟/ امکان تغییر مسیر گفتگو از غیر مستقیم به مستقیم

ایران اعلام کرده پاسخ به نامه ترامپ را از طریق عمان داده است و مسقط نیز به صورت رسمی به آمریکا در این زمینه اطلاع رسانی کرده است.

پاسخ ایران به نامه ترامپ حاوی چه نکاتی است؟/ امکان تغییر مسیر گفتگو از غیر مستقیم به مستقیم

پاسخ به نامه ترامپ نیز اولین پاسخ ایران به نامه رئیس جمهوری از آمریکا به شمار می‌رود. پیش از این روسای جمهور مختلف آمریکا، نامه‌هایی به ایران ارسال کرده بودند که بی پاسخ مانده بود.

، سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران اعلام کرد: پاسخ رسمی ایران به نامه رئیس جمهور آمریکا به طور مقتضی و از طریق کشور عمان ارسال شده است.

وزیر خارجه ادامه داد: این پاسخ رسمی شامل نامه‌ای است که در آن نقطه‌نظرات ما در رابطه با وضعیت جاری و نامه آقای ترامپ به طور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.

عراقچی تاکید کرد: سیاست ما همچنان بر عدم مذاکره مستقیم در شرایط فشار حداکثری و تهدیدات نظامی قرار دارد، اما مذاکرات غیرمستقیم، همان‌طور که در گذشته نیز وجود داشته، می‌تواند ادامه یابد. مذاکرات غیرمستقیم هم توسط دولت جناب آقای روحانی و هم توسط دولت شهید رئیسی صورت گرفته بود.
منابع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود به آکسیوس گفتند: ایران پاسخ رسمی خود به نامه دونالد ترامپ درباره مذاکرات هسته‌ای را از طریق سلطنت عمان به آمریکا ارسال کرده است. مقامات عمانی تأیید کرده‌اند: این پیام را به زودی به مقامات آمریکایی تحویل خواهند داد

اکنون منابع عمانی از اطلاع رسانی درباره این نامه به واشنگتن خبر می‌دهند. منابع آگاه که نخواستند نامشان فاش شود به آکسیوس گفتند: ایران پاسخ رسمی خود به نامه دونالد ترامپ درباره مذاکرات هسته‌ای را از طریق سلطنت عمان به آمریکا ارسال کرده است. مقامات عمانی تأیید کرده‌اند: این پیام را به زودی به مقامات آمریکایی تحویل خواهند داد.

یک منبع مطلع به خبرگزاری آکسیوس گفت: مقامات عمانی محتوای کلی پاسخ ایران را به آمریکایی‌ها اطلاع داده‌اند و نامه رسمی در روز‌های آینده به کاخ سفید خواهد رسید.

این منبع افزود عمان همچنان نقش واسطه میان دو کشور را ایفا می‌کند.

پیتشر هیئتی اماراتی به ریاست انور قرقاش مشاور رئیس امارات، با سفر به تهران، نامه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را تحویل ایران داد.

نامه‌ای که توسط استیو ویتکاف فرستاده خاورمیانه‌ای ترامپ به محمد بن زاید رئیس امارات به اماراتی‌ها داده شد تا تحویل ایرانی‌ها بدهند.

پیش از این دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌و‌گو با فاکس بیزنس گفته بود نامه‌ای به آیت الله علی خامنه‌ای رهبر عالی ایران ارسال و تاکید کرده است که می‌خواهد بر سر برنامه هسته‌ای این کشور به توافق برسد.

این نامه، اولین تعامل مهم بین آمریکا و ایران از زمان آغاز به کار دولت جدید است.

ترامپ در این مصاحبه بار دیگر با بیان این ادعا که می‌خواهد درباره توافق هسته‌ای جدید با ایران مذاکره کند، مدعی شد: «باید کاری انجام شود، زیرا ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد».
پاسخ به نامه ترامپ نیز اولین پاسخ ایران به نامه رئیس جمهوری از آمریکا به شمار می‌رود. پیش از این روسای جمهور مختلف آمریکا، نامه‌هایی به ایران ارسال کرده بودند که بی پاسخ مانده بود

پاسخ به نامه ترامپ نیز اولین پاسخ ایران به نامه رئیس جمهوری از آمریکا به شمار می‌رود. پیش از این روسای جمهور مختلف آمریکا، نامه‌هایی به ایران ارسال کرده بودند که بی پاسخ مانده بود.

همزمان با اعلام آمادگی ایران برای مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا که توسط عباس عراقچی مطرح شد، سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نیز تاکید کرده است جمهوری اسلامی ایران همه راه‌ها را نبسته است، بلکه آماده مذاکره غیرمستقیم جهت ارزیابی طرف مقابل، اعلام شرایط خود و اتخاذ تصمیم مقتضی است.

همین موضع توسط علی شمخانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران نیز مورد تاکید قرار گرفت. وی درباره پاسخ ایران به نامه ترامپ که روز گذشته ارسال شده است هم گفت که این پاسخ توسط دستگاه‌های مختلف ذیربط کشور تهیه شد؛ پاسخی که ایران در این نامه داده «خویشتندارانه» است. این پاسخ از طریق کانال عمانی به آمریکایی‌ها ارسال شد؛ در حالیکه آمریکا کانال دیگری مدنظر داشتند، اما ایران ترجیح داد که از طریق عمان پاسخ خود را ارسال کند.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی درباره محتوای پاسخ هم گفت که ایران همواره گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم با آمریکایی‌ها داشته است، لذا در این نامه گفته شده است که ایران برای گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم آمادگی دارد و در صورتی که گفت‌و‌گو‌ها از موضع برابر باشد، آمادگی وجود دارد که گام‌های بعدی برای گفت‌و‌گو نیز برداشته شود.

بر این اساس ایران با ارسال پاسخ نامه ترامپ از طریق عمان این پیام را می‌دهد که مسیر مسقط می‌تواند بخشی از فرایند مذاکراتی باشد. در واقع انتخاب مسیر عمان برای انتقال پیام از یک سو نشان جدی بودن ایران برای مذاکرات است و از سوی دیگر اولویت مسیر مسقط است.

همچنین از محتوای سخنان مقامات ذیربط می‌توان دریافت این پاسخ می‌تواند شروع گفت‌و‌گو‌هایی باشد که نهایتا با بررسی مواضع آمریکا می‌تواند به گفتگوی مستقیم نیز منجر شود.
تاکید بر «مسیر مسقط» توسط ایران در حالی است که پیش از امضای یادداشت ریاست جمهوری توسط ترامپ علیه ایران، تاکید تهران بر «کانال سوئیس» بود که مسیر مستقیم‌تر و فوری تری برای تبادل پیام ایران و آمریکا به شمار می‌فت. اما پس از احیای کمپین فشار حداکثری، موضوع واسطه و میانجی در مذاکرات مطرح شده که ایران هم آنرا پذیرفته است

تاکید بر «مسیر مسقط» توسط ایران در حالی است که پیش از امضای یادداشت ریاست جمهوری توسط ترامپ علیه ایران، تاکید تهران بر «کانال سوئیس» بود که مسیر مستقیم‌تر و فوری تری برای تبادل پیام ایران و آمریکا به شمار می‌فت. اما پس از احیای کمپین فشار حداکثری، موضوع واسطه و میانجی در مذاکرات مطرح شده که ایران هم آنرا پذیرفته است.

میانجیگیری روسیه در این زمینه جدی است و مسیر عمان نیز مورد تاکید ایران است. با این وجود آمریکا بر مسیر امارات تاکید اولیه داشته است و البته ممکن است میانجیگری مسکو را در این زمینه نیز بپذیرد.

حسین موسویان، عضو سابق تیم مذاکره‌کننده ایران، در خصوص پاسخ ایران به ترامپ می‌گوید: ۱. ایران پاسخ نامه را از طریق عمان داد در حالیکه نامه ترامپ را از طریق امارات دریافت کرده بود. روابط گسترده امارات با اسرائیل و عقد پیمان ابراهیم، دلیل بی اعتمادی ایران به امارات و امتناع ایران از ایفاء نقش ابوظبی در روابط تهران-واشینگتن است؛ ۲- ایران اعلام کرد که تحت سیاست فعلی امریکا (تحریم و تهدید فشار)، مذاکره مستقیم با واشینگتن نخواهد داشت، اما مانند گذشته، درب مذاکره غیرمستقیم باز است. معتقدم تهران میخواهد ابتدا حسن نیت و جدیت ترامپ را آزمایش کند و اگر جواب مثبت بود، وارد مذاکره مستقیم شود. در عین حال پاسخ مستقیم رهبر ایران به رئیس جمهور امریکا، نکته قابل توجهی است.۳-برداشت من این است که ایران طی پاسخی دو پهلو، به تمام محور‌های مهم نامه ترامپ پاسخ داده باشد، از موارد مثبت نامه ترامپ استقبال و پاسخ بخش تهدید‌های نامه آمریکا را با تهدید متقابل داده باشد. ۴- در شرایط فعلی نقش کشور واسطه برای مذاکرات ایران و امریکا مهم خواهد بود. بنظر می‌رسد که دو کشور عمان و روسیه شانس بیشتری برای وساطت داشته باشند.»

با وجود این، در تیم ترامپ شاهد دو دیدگاه متعارض در خصوص برنامه هسته‌ای ایران هستیم. در یک طرف «استیو ویتکاف» نماینده ویژه ترامپ در خاورمیانه و و «ایلان ماسک» قرار دارند که با رویکردی متعادل تر، خواهان برچیده شدن برنامه هسته‌ای ایران نیستند. شخص ترامپ نیز به این دیدگاه نزدیک است.

ترامپ پیش‌تر نیز گفته بود بازرسی‌ها از برنامه هسته‌ای ایران باید چند برابر میزان فعلی شود. وی گفته بود: «اگر توافقی کنیم راه‌هایی هست که {از اجرای آن} مطمئن شویم، باید ۱۰ برابر بازرسی کنیم. اگر آنها به سلاح هسته‌ای برسند بعد همه {سلاح هسته‌ای} میخواهند لذا افتضاح بالا می‌آید.»

از طرف دیگر «مایک والتز» مشاور امنیت ملی و «مارکو روبیو» وزیر خارجه قرار دارند که خواهان برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران هستند.

پس از اینکه استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در خاورمیانه اعلام کرده بود ترامپ در نامه خود به‌دنبال آن است که برنامه هسته‌ای ایران راستی‌آزمایی شود و به‌سمت ساخت سلاح هسته‌ای حرکت نکند، مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید در مصاحبه با شبکه «سی بی اس نیوز» مدعی شد: ترامپ خواهان برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران است. همۀ گزینه‌ها روی میز است و وقت آن است که ایران کاملاً تمایل خود برای داشتن سلاح هسته‌ای را کنار بگذارد.

وی همچنین در این زمینه گفته است: «همه گزینه‌ها روی میز است تا اطمینان حاصل شود که ایران در هیچ زمینه‌ای به سلاح هسته‌ای دسترسی پیدا نکند. این شامل برنامه موشکی، تسلیحاتی و غنی سازی است. آنها می‌توانند برنامه‌های خود را تحویل دهند و یا به طریقی که قابل راستی‌آزمایی باشد از آن صرف نظر کنند، در غیر اینصورت ممکن است با یک سری عواقب دیگری رو‌به‌رو شوند.»

با وجود این به نظر نمی‌رسد دیدگاه دوم راه به جایی ببرد که از دید آمریکا بتواند ثبات را به منطقه بیاورد و موضوع هسته‌ای ایران را حل و فصل کند.
بر این اساس می‌توان انتطار داشت گفت‌و‌گو‌های غیر مستقیم به زودی شروع شود و منتظر تغییر مسیر آن به گفت‌و‌گو‌های مستقیم هم بود.