گناه فرشته، ریحانه جباری و یک قتل مشکوک!

احسان بداغی روزنامه‌نگار در رشته توئیتی به ماجرای قتل در دفاع از خود و شباهت های سریال گناه فرشته به پرونده ریحانه جباری پرداخته است:

🔹سریال جنایی گناه فرشته فارغ از داوری درباره حاشیه‌هایش به مساله مهم قتل در جریان دفاع از خود پرداخته. در ایران نام پرونده‌های مهمی با این موضوع پیوند خورده؛ ریحانه جباری، نازنین فاتحی، معصومه قلعه چهی، فاخته صمدی، افسانه نوروزی، سمیه شهبازی و خیلی‌های دیگر

🔹خیلی از پرونده‌های قتل دفاع از خود اگر به جای ایران در یک نظام حقوقی دیگر رخ داده بودند، ختم به احکام سبک و یا حتی تبرئه می‌شدند. در ایران اما اثبات دفاع از خود کار بسیار سختی است. هر چند زنانی مانند نازنین فاتحی هم بوده‌اند که در نهایت در این پرونده‌ها از طناب دار رها شدند.

🔹ریحانه جباری نمونه دیگری است که اتفاقا سریال گناه فرشته شباهت‌هایی هم به او دارد. ریحانه دختر ١٩ ساله ‌ی بود که به قتل مرتضی سربندی کارمند سابق وزارت اطلاعات در تیر ١٣٨۶ اقرار کرده اما قتل با چاقو رو دفاع از خود در برابر تجاوز دانسته بود.
🔹ماجرای ریحانه جباری یکی از پرونده‌های جنایی پر سروصدای اواخر دهه ٨٠ و اوایل ٩٠ بود. افراد زیادی از جمله استاد شجریان، اصغر فرهادی، گوگوش و خانواده ناصر حجازی از خانواده مقتول تقاضای بخشش کرده بودند.

🔹استاد شجریان در نامه‌ای از خانواده سربندی خواسته بود: سزاوار است با بزرگواری خانوادگی، از کشتن بپرهیزید و به انسان درمانده و ناامیدی زندگی دوباره ببخشید تا دیگر انسان‌ها را خوشحال کرده باشید.

🔹وکیل ریحانه چند روز بعد از اعدام او گفته بود: پرونده قتل مرحوم سربندی از مسیر عادی خود خارج شد و حواشی ایجاد شده پیرامون آن، وضعیت دیگری به پرونده داد، رفتارهای ناصحیح و اعلام مواضع نادرست و احساساتی و ارتباط دادن پرونده به مسائل دیگر، اولیای دم را برای قصاص، مصمم‌تر کرد.

🔹ریحانه جباری سرانجام ٣ آبان ٩٣ به دلیل عدم رضایت اولیا دم قصاص شد. ظاهرا این ماجرای هولناک که در نهایت دو خانواده سربندی و جباری را داغدار کرد دستمایه سریال گناه فرشته شده است.

🔹اما مهمتر این است که آیا به تصویر کشیدن این تجربه‌ها آیا می‌تواند تاثیری در دنیای واقعی بگذارد؟ مشخصا آیا حتی اندکی می‌تواند اثری بر فضا برای تغییر قوانین و اصلاح آنها داشته باشد؟